Wzgórze Kościółek – Zamczysko

Wzgórze Kościółek zwane też Zamczyskiem jest to wzniesienie położone w widłach dolin Tanwi i Jelenia. Porośnięte jest lasem mieszanym i otoczone wałem ziemnym grodziska, które pochodzi z XII – XIII w. Prawdopodobnie miejsce to nie było stale zamieszkiwane, a służyło jedynie za schronienie w czasie najazdów nieprzyjaciół. Ślady osadnictwa datuje się na VIII – IX w.

Według legendy stał tam potężny zamek zbudowany przez rycerza o imieniu Gołdap, który miał bardzo ładną córkę – Tanewę. Podczas nieobecności Gołdapa zamek został podstępnie zdobyty przez Tatarów (opowiada o tym poniższa legenda).

Na początku XVII w. na wzgórzu powstała cerkiew unicka z klasztorem bazylianów. ufundowana przez Tomasza Zamojskiego. W 1748 r. zamieniono ją na kościół św. Jana Nepomucena , ale z powodu odległego miejsca nie cieszył się dużą frekwencją i w 1796r. został rozebrany.

Podczas powstania styczniowego oraz ostatniej wojny na wzgórzu ukrywali się powstańcy i partyzanci. Wydarzenia te upamiętnia krzyż i pomnik, znajdujące się na szczycie Kościółka.